متاسفانه در ایران روز به روز شاهد فیلتر شدن وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های مختلف هستیم. خصوصاً با وجود مطرح شدن «طرح صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی» به نظر می‌رسد فیلترینگ بیش از پیش جدی شود.

اما چه بر سر طرح صیانت از حقوق کاربران آمد؟

پس از برگزاری جلسات متععد در صحن مجلس، نمایندگان طبق اصل ۸۵ قانون اساسی، با لغو بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی موافقت نکردند و این طرح همچنان براساس اصل ۸۵ و در کمیسیون مشترک مجلس بررسی خواهد شد.

در صورت تصویب این طرح در کمیسیون مشترک، دیگر به نشست علنی مجلس ارسال نمی‌شود و مستقیماً تقدیم شورای نگهبان خواهد شد. در صورت تایید شورای نگهبان، طرح صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی برای مدتی مشخص به شکل آزمایشی اجرا خواهد شد.

اما پیش از اجرایی شدن این طرح، این روزها خبری دیگر در فضای مجازی دست به دست می‌شود.

امکان کاهش پهنای باند اینستاگرام!

اینستاگرام یکی از شبکه‌های اجتماعی بسیار پرطرفدار در ایران است. این رسانه اجتماعی محبوب، این روزها به منبع اصلی درآمد بسیاری از کاربران تبدیل شده است. به همین دلیل، شایعه فیلترینگ اینستاگرام همواره استرس زیادی را به افراد منتقل می‌کند.

چندسالی است که این موضوع در دولت، مجلس و دیگر نهادهای مسئول مطرح شده است. اما به نظر می‌رسد بعد از فیلترینگ ناموفق تلگرام، شانس عملی شدن فیلترینگ اینستاگرام بالا نباشد.

این در حالی است که در روز شنبه 20 شهریور، خبرگزاری مهر این خبر را منتشر کرد:

«اینستاگرام نباید بسته شود اما میزان پهنای باندی که اشغال می‌کند باید کاهش یابد.»

این جمله به نقل از مدیر سواد رسانه‌ای معاونت فضای مجازی صدا وسیما در سمینار علمی حکمرانی فضای مجازی آمده است.

عصر روز شنبه ۲۰ شهریور چهارمین جلسه از سمینار علمی حکمرانی فضای مجازی با موضوع «ابعاد فرهنگی-اجتماعی طرح حمایت از حقوق کاربران» با همکاری پژوهش‌گاه فضای مجازی و دانشگاه‌های تهران و امام صادق (ع) برگزار شد.

در این جلسه، طرح صیانت از حقوق کاربران از جنبه اقتصادی و تکنولوژیک مورد بررسی قرار گرفت.

محمدحسین سیاح طاهری مدیر سواد رسانه‌ای معاونت فضای مجازی سازمان صدا و سیما، از مولفه‌هایی چون تنظیم‌گری، سامان‌دهی خدمات پایه کاربردی، حمایت از پلتفرم‌های داخلی، تعیین سطوح مختلف دسترسی و افزایش پهنای باند به عنوان اهداف مورد نظر طرح نام برد.

سیاح طاهری افزود: «در کنار حمایت از پلتفرم‌ها، حمایت از تولید کنندگان محتوای مورد نظر کشور نیز حائز اهمیت است. ظاهر امر این است که طرح یاد شده همه لایه‌های فضای مجازی را در بر می‌گیرد و این یکی از نقاط قوت طرح است. در حال حاضر، دست ما برای حکمرانی در این عرصه بسته است. قصد ما جلوگیری از ول بودن فضای مجازی است و بدون شک حاکمیت ملی حداقلی در این فضا، امری ضروری محسوب می‌شود.»

وی در مورد مسائل مربوط به فیلترینگ، گفت: «وقتی نشود حاکمیت را اعمال کرد، چاره‌ای جز فیلترینگ باقی نمی‌ماند. اگر بتوانیم پلتفرم‌ها و سکوهای خارجی را پایبند به قانون کنیم، دیگر نیازی به فیلترینگ نیست و صرفاً محتوای نامناسب حذف می‌شود و کاربر متخلف مسئولیتش را می‌پذیرد.»

محمدحسین سیاح طاهری درباره پلتفرم اینستاگرام افزود: «کسب‌و‌کارها در اینستاگرام و دیگر پلتفرم‌های خارجی، هیچ مسئولیتی را به عهده نمی‌گیرند و رقابتی ناسالم در این بستر وجود دارد. علاوه بر این در اینستاگرام، تبلیغ مصرف‌گرایی و پیج‌های لاکچری موجب سرخوردگی و افسردگی کاربران شده است.»

سیاح طاهری درباره اجرای طرح صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی اظهار داشت:

«ما اعتقاد نداریم که مرزهای فضای مجازی باید بسته شوند. اینستاگرام نباید بسته شود، اما قدرتش و میزان پهنای باندی که اشغال می‌کند باید کاهش یابد. علاوه‌بر این از کسانی که در پلتفرم‌های داخلی فعالیت می‌کنند، باید حمایت شود.»

اکنون بیایید نگاهی به آمار و ارقام مرتبط با فعالیت کسب‌وکارهای ایرانی در اینستاگرام بیاندازیم؛ کسب‌وکارهایی که با شیوع ویروس کرونا، با هزار امید و آرزو اینستاگرام را به‌عنوان یکی از کانال‌های اصلی درآمدزایی و فروش محصولات و خدمات خود انتخاب کرده‌اند.

نقش کلیدی اینستاگرام در درآمدزایی کسب‌وکارهای ایرانی

طبق تحقیقات صورت گرفته در «مرکز پژوهشی بتا» (یکی از پلت‌فرم‌های تحلیل داده‌ شبکه‌های اجتماعی)، اینستاگرام در ایران بیش از ۴۸ میلیون کاربر دارد و تعداد زیادی از کسب‌وکارها، در این شبکه اجتماعی محبوب فعال هستند.

از طرفی، بنابر گزارش منتشر شده توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، حدود ۷۸ درصد از واحدهای فعال در زمینه تجارت الکترونیک، برای ارائه کالاها یا خدمات خود از شبکه‌های اجتماعی بهره می‌برند. در این میان، نظرسنجی‌ها نشان داده است که اینستاگرام با ۸۳ درصد، بیشترین محبوبیت را میان کسب‌وکارهای مختلف و واحدهای تجاری خرد و کلان دارد. پس از اینستاگرام، واتساپ حدود ۵۳ درصد، تلگرام ۴۳ درصد، فیسبوک ۸ درصد، پیام‌رسان سروش ۵ درصد، ایتا، بله و گپ ۳درصد، آی‌گپ ۲ درصد و سیگنال یک درصد از سهم استفاده را از آن خود کرده‌اند.

بنابر آخرین آمارهای حاصل از تجارت کسب‌وکارهای ایرانی در اینستاگرام و به نقل از «دنیای اقتصاد» می‌توان با قطعیت گفت که بیش از یک میلیون کسب وکار کوچک و بزرگ ایرانی در اینستاگرام فعالیت می‌کنند. آمارهای ارائه شده توسط مرکز پژوهشی بتا، بیان‌گر آن است که حدود یک میلیون صفحه فارسی از طریق اینستاگرام کسب درآمد می‌کنند. همچنین حداقل ۲۰۰ هزار کسب وکار کوچک و متوسط و حدود ۵۰۰ هزار کسب‌وکار بومی در اینستاگرام فعال‌اند.

اما از آنجایی که یک مرجع رسمی برای مدیریت مبادلات مالی صورت گرفته در اینستاگرام وجود ندارد، نمی‌توان میزان گردش مالی در این پلتفرم را به‌طور دقیق محاسبه کرد. در این میان، در سال گذشته آماری توسط رئیس کمیسیون کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اتاق بازرگانی ایران منتشر شد. این آمار حاکی از آن بود که بازار ایجاد شده در اینستاگرام، ارزشی حداقل معادل با ۵ هزار میلیارد تومان دارد.

بیشتر بخوانید : کسب درآمد از اینستاگرام

افشین کلاهی، رئیس کمیسیون کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با «ایلنا»، بر تاثیرات زیان‌بار فیلترینگ اینستاگرام روی عملکرد و سرنوشت کسب‌وکارهای کوچک تاکید کرد. همچنین، وی افزود: «فیلترینگ اینستاگرام باعث ایجاد اثرات مخرب مستقیم و غیرمستقیم بر فضای اقتصادی حوزه کسب‌وکارهای اینترنتی و کل اقتصاد خواهد شد. ما حدود ۲۴ میلیون کاربر اینستاگرام داریم که بر اساس برآوردها، ۳۷ درصد از آنها حداقل یک بار از طریق اینستاگرام، خرید و فروش انجام داده‌اند و این بازاری افزون بر ۵ هزار میلیارد تومان در سال ایجاد کرده است.»

بیشتر بخوانید : خداحافظی با Swipe Up اینستاگرام

سوالات ما درباره طرح صیانت از حقوق کاربران، از شما!

آیا کسب‌وکار شما وابسته به اینستاگرام است؟

به نظر شما طرح صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی اجرایی می‌شود؟

چه احساسی نسبت به این موضوع دارید؟ برای ما بنویسید.