ساخت صفحه در ویکی پدیا یکی از اصول مهم و اولیه در بازاریابی دیجیتال است. با توجه به این که ویکی پدیا فارسی از معدود شبکه‌های اجتماعی است که در ایران فیلتر نشده، جزو منابع اصل برای مراجعه کاربران محسوب می‌شود.
اگر کاربری برند و کسب‌وکار شما را در گوگل سرچ کند، احتمالا ویکی پدیا جزو اولین صفحه‌هایی است که به آن مراجعه می‌کند تا اطلاعات بیشتری از برند پیدا کند. بنابراین ساخت صفحه در ویکی پدیا یکی از ملزومات اصلی برای سئو و جذب مشتری‌های جدید است.
به این راهنمای سریع نگاهی بیندازید تا بتوانید همین امروز، ساخت صفحه در ویکی پدیا برای شرکت خود را آغاز کنید.
۲. به یک کاربر تأیید شده ارتقا پیدا کنید
۳. ایجاد صفحه مورد نظر
۴. انتخاب موضوع
۵. سرشناسی شرکت را مشخص کنید
۶. منابع و اسناد ارائه دهید
۷. مقاله را ایجاد کنید
۸. صفحه را برای بررسی ارسال کنید
۱. یک حساب کاربری ایجاد کنید
برای شروع ساخت صفحه در ویکی پدیا؛ به صفحه اصلی ویکی پدیا بروید و در بالا سمت راست گزینه «ایجاد صفحه کاربری» “Create account ” را کلیک کنید. اطلاعات لازم از جمله نام کاربری و رمز عبور را وارد کنید ، سپس روی گزینه «حسابتان را بسازید» “Create account ” کلیک کنید.
۲. به یک کاربر تأیید شده تبدیل شوید
زمانی که برای اولین بار به ویکی پدیا پیوستید، یک کادر مشاهده می‌کنید که نوشته: «برای بهبود ویکی پدیا کمک کنید». این نوشته همراه با پیوندی برای ویرایش مقاله نمایش داده می‌شود. قبل از ساخت صفحه در ویکی پدیا باید به صوت خودکار تأیید شده شوید. این کار جزو الزامات اولیه است.
دستورالعمل معمول ویکی پدیا برای یک کاربر تأیید شده به این شرح است:
«اگرچه الزامات دقیق برای وضعیت تأیید شده خودکار متناسب با شرایط متفاوت است، اما اکثر حساب‌های کاربری ویکی پدیای انگلیسی که قدمتی بیش از چهار روز دارند و حداقل ۱۰ ویرایش را انجام داده اند (از جمله حذف شده ها) به صورت خودکار تأیید می شوند.»
در اینجا، باید صبر و حوصله داشته باشید. پس از ایجاد یک حساب کاربری، چند روز اول را برای ویرایش صفحات دیگر در ویکی پدیا، سپری کنید. پس از کلیک بر روی «ویرایش صفحه»
” Edit a page” ، پیوندهایی در بالای سمت راست هر پاراگراف با کلمه «ویرایش» ” Edit” وجود دارد، بنابراین این کار خیلی وقتتان را نمی‌گیرد. پس از تأیید، مراحل بعدی را طی کنید.
۳. صفحه را ایجاد کنید
اکنون به چالش برانگیزترین قسمت ساخت صفحه در ویکی پدیا یعنی ایجاد صفحه رسیده‌ایم. ابتدا به صفحه «ایجاد مقاله» ” Writing an article” در ویکی پدیا بروید. با پایین رفتن در این صفحه، یک دکمه آبی مشاهده می کنید که نوشته است: «همین الان یک مقاله می‌نویسم!»
۴. انتخاب موضوع
پس از آن به صفحه انتخاب موضوع بروید. در این صفحه با چند گزینه رو به رو می‌شوید:
«می‌خواهم مقاله‌ای درباره یک شرکت بنویسم، می‌خواهم مقاله‌ای درباره خودم بنویسم، می‌خواهم مقاله‌ای درباره شخص دیگری بنویسم، می‌خواهم مقاله‌ای درباره یک وب‌گاه بنویسم، می‌خواهم مقاله‌ای درباره چیز دیگری بنویسم.» نوع صفحه خود را مشخص کنید و به صفحه بعد بروید.
۵. سرشناسی شرکت را مشخص کنید
در صفحه بعد که «سرشناسی شرکت» نام دارد، باید مشخص کنید که شرکت شما چقدر سرشناس است و صفحه‌ای که می‌خواهید ایجاد کنید؛ تبلیغاتی نیست.
۵. منابع و اسناد ارائه دهید
پس از آن به مرحله مهم ارائه اسناد می‌رسیم. ویکی پدیا در نهایت یک دانشنامه است، بنابراین برای اثبات صحت موضوع خود، باید به مقالات مختلف و منابع شخص ثالث استناد کنید.
قبل از شروع ایجاد صفحه، ویکی پدیا در مورد این موضوع به شما هشدار می دهد: «موضوع مقاله باید در منابع معتبر و مستقل از موضوع، پوشش داده شده باشد. اینها شامل ژورنالها ، کتابها ، روزنامه ها ، مجلات و وب سایتهایی با اعتبار برای صحت سنجی می شود. رسانه های اجتماعی ، اطلاعیه های مطبوعاتی ، یا پروفایل های شرکتی / حرفه ای واجد شرایط نیستند.»
در نهایت، استنادها به کسب و کار شما اعتبار می دهد و به خواننده اجازه می‌دهد اعتماد کند که شرکت شما واقعی است. به دنبال مقاله‌های مجله یا روزنامه باشید که از شرکت شما چیزی نوشته‌اند، سایر وب سایتهایی که به وب سایت شما به عنوان منبع لینک می‌دهند یا فهرست‌هایی که به نمایه شرکت شما پیوند دارن، بگردید.
۶. مقاله را ایجاد کنید
یکی از مراحل نهایی و البته حساس برای ساخت صفحه در ویکی پدیا، ایجاد مقاله/محتوا است. ویکی پدیا برای نوشتن مقاله به شما این هشدارها را می‌دهد: «مقاله شما نباید حق‌تکثیر را زیرپا بگذارد، مقاله شما همچنین باید سرشناسی را هم نشان بدهد، مقاله شما با لحنی بی‌طرفانه داشته باشد، مقاله شما نباید هوادارانه باشد.»
برای نوشتن مقاله باید حتما این اصول را رعایت کنید و گرنه صفحه شما یا تایید نمی‌شود یا فورا حذف خواهد شد.
۷. صفحه را برای بررسی ارسال کنید
وقتی نوشتن صفحه خود را تمام کردید، آن را برای بررسی ارسال کنید. زمانی که ویکی پدیا آن را به عنوان یک منبع معتبر تشخیص داد، به عنوان یک صفحه رسمی ویکی پدیا بارگذاری می شود.
۸. مرتباً آن را به روزرسانی کنید
به یاد داشته باشید که کار سخت هنوز تمام نشده است. زمانی که صفحه ویکی پدیای مربوط به نام شرکت شما در رتبه بندی صفحه یک گوگل قرار می‌گیرد، ضروری است که مرتباً آن را به روز کنید تا از ارائه به روزترین اطلاعات در مورد محصولات یا خدمات خود توسط آن اطمینان حاصل کنید.
یکی از فاکتورهای مهم سئو گوگل
امروزه، جستجوی سریع گوگل در مورد هر موضوعی اطلاعات زیادی را در اختیار ما قرار می دهد از جمله پروفایل‌های رسانه های اجتماعی، فهرست‌ها و اطلاعیه‌های مطبوعاتی. با اطمینان از داشتن یک صفحه به روز شده در ویکی پدیا، می توانید پایگاه مخاطبان خود را پوشش داده و به بازدیدکنندگان یک منبع اطلاعاتی معتبر در رابطه با کسب وکار یا برند خود دهید.
ویکی پدیا چگونه به وجود آمد؟
در سال ۲۰۰۱ جیمی ولز (Jimmy Wales) و لری سَنگِر ( Larry Sanger) ساخت ویکی پدیا را آغاز کردند. جیمی ولز در ابتدا دانشنامه «نوپدیا» را در سال ۲۰۰۰ (یک سال قبل از راه اندازی ویکی پدیا) راه‌اندازی کرد. هدف او ایجاد یک دانشنامه و دایره‌المعارف همگانی بود که همه کاربران دنیا از آن استفاده کنند. او برای این سایت چندین ویراستار و نویسنده استخدام کرد اما به دلیل حجم بالای مقالات نتوانست به موفقیت برسد.
آنها یک سال بعد با مفهومی به نام سایت‌های «ویکی» آشنا شدند. «ویکی‌ها» سایتهایی بودند که محتوا و مقالات آن با همکاری مخاطبانشان ایجاد می‌شود. بالاخره «ویکی پدیا» با کمک شرکت بومیس در سن دیئگو در پانزدهم ژانویه ۲۰۰۱ متولد شد.
در ابتدا سنگر (رئیس بخش نوشتار و ویرایش) و کارمندان شرکت بومیس مطالب سایت ویکی پدیا را تهیه می‌کردند اما تا مدت‌ها محتوای این سایت مورد توجه مخاطبان قرار نمی‌گرفت. تا اینکه روزنامه نیویورک تایمز مطلبی با عنوان «ویکی پدیا چیست؟» در سال ۲۰۰۱ منتشر کرد. این مقاله انفجاری برای شهرت ویکی پدیا بود که پس از آن منجر به ثبت ۱۵۰۰ مقاله در ماه و جمعاً ۲۰,۰۰۰ مقاله در اولین سال آغاز به کار ویکی پدیا شد.
لوگوی این سایت نیز به طرز هوشمندانه‌ای انتخاب شد که به شکل یک پازل و نماد جهان ناقص است. پازل‌هایی که جهان را تشکیل می دهد دارای نمادهای زبان‌های متفاوت و کشورهای مختلف است که با کمک مردم همه کشورها کامل می‌شود.
سایت‌های زیر مجموعه ویکی پدیا
به طور میانگین در هر ثانیه؛ دو مطلب در ویکی پدیا ویرایش می‌شود و روزانه ۵۵۰ مطلب جدید در ویکی پدیا انتشار پیدا می‌کند. ویکی پدیا در میان ده سایت برتر دنیا قرار دارد و در میان رقیبان قدرتمندی مانند گوگل و فیسبوک رتبه خوبی را از آن خود کرده است. جالب است بدانید ویکی پدیا سایت‌های زیادی دیگری نیز دارد که احتمالا نام آنها را کم‌تر شنیده‌اید. چند سایت مشهور زیر مجموعه ویکی‌پدیا را مرور میکنیم:
• Wikimedia Commons: این سایت به انبار رسانه‌ای ویکی پدیا مشهور است! مجموعه‌ای از ویدیو‌ها، فایل‌های صوتی و تصاویری توسط کاربران در آن منتشر می‌شود و حق کپی برداری از آنها برای تمام کاربران اینترنت آزاد است! همچنین می‌توانید در مسابقه‌های ماهانه آن شرکت کنید و تصاویر و فایل‌های مرتبط با موضوع تعیین شده را در Wikimedia Commons به اشتراک بگذارید.
• Wikibooks: هدف ویکی کتاب به اشتراک گذاری محتوا و کتب آموزشی است. در ویکی کتاب می توانید نقد کتاب‌های مختلف، راهنماهای آموزشی و کتاب درسی را در آن منتشر کنید.
• Wikisource: یک کتابخانه آنلاین مجسوب می‌شود که مستندات تاریخی و کتاب‌های مرجعی که قبلاً توسط انتشارات دیگر منتشر شده‌اند را در دسترس قرار می‌دهد.
• Wikiversity: محتوا و مقالات این سایت توسط اساتید، دانشجویان و محققان تهیه می‌شود. ویکی دانشگاه در واقع محلی برای ارائه دروس، یادگیری پروژه‌ها و منابع است.
• Wikinews: یک منبع خبری است که هرکسی می‌تواند خبرهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و… را در آن ثبت و منتشر کند.
• Wikiqoute: یکی از سایت‌های به درد بخور برای کاربران ایرانی است که تا به حال از نظرها مغفول مانده! در ویکی گفتار می‌توانید جملات نغز و جالب از مشاهیر محبوبتان را درج و به اشتراک بگذارید. این سایت در واقع منبعی از نقل قول‌های جالب توجه از مشاهیر جهان است که تاکنون حدود ده هزار صفحه به زبان فارسی در آن ساخته شده است.
• Wikivoyage: ویکی سفر، راهنمای سفر آنلاین به شهر‌های مختلف است. زبان فارسی نیز در این سایت وجود دارد و تا کنون حدود ده هزار راهنمای سفر در آن به ثبت رسیده است.
ویکی پدیا فارسی چگونه شروع به کار کرد؟
برای بسیاری از کاربران این سوال وجود دارد که با وجود خط قرمزهای پر رنگ در زمینه نظارت بر شبکه‌های اجتماعی، چگونه ویکی پدیا در ایران شروع به کار کرد؟ «محسن سالک» مدیر ویکی پدیا فارسی در ایران است. او در مصاحبه‌ای درباره اضافه شدن زبان فارسی به ویکی پدیا می‌گوید: «این اتفاق اوایل دهه ۸۰ در دانشگاه صنعتی شریف افتاد. یک گروه از دانشجویان که در مرکز محاسبات شریف با هم همکار بودند پروژه را شروع کردند. این افراد، کسانی بودند که تکنولوژی‌های جدید را آزمایش می‌کردند. تصور من این است که اضافه شدن زبان فارسی به ویکی‌پدیا هم اینطور شروع شد.»
نحوه انتخاب مدیران ویکی پدیا فارسی
• در مجموع فرایند انتخاب مدیران محلی برای ویکی‌پدیای فارسی این است که حتی یک کاربر می‌تواند خودش یا دیگران را کاندید کند. این در واقع مرحله اول مدیریت بود که در اصطلاح به آن می‌گوییم مدیر محلی ویکی‌پدیای فارسی.
• مراحل بعدی، دیوان سالار و در سطح خارج از ویکی‌پدیاهای محلی انتخاب ویکی‌بُدها (مدیر ارشد) و مدیران سراسر و تغییر نام دهندگاه سراسری هستند. سطح بالاتر از مدیران محلی، «دیوان‌سالار» است. این افراد کسانی هستند که می‌توانند مدیران محلی را انتخاب کنند. چون زمانی که یک شخص برای مدیریت سطح اول پیشنهاد داده می‌شود و رای‌گیری هم انجام می‌شود، یک نفر وظیفه جمع‌‌بندی رای‌ها را دارد.
• نوع دیگری از مدیریت در ویکی پدیا وجود دارد که مدیریت کل پروژه‌هاست. فارغ از اینکه انگلیسی، عربی، ترکی یا فارسی است. به این سطح که بالاترین سطح دسترسی در ویکی‌پدیاست، می‌گوییم «ویکی‌بُد». در کنفرانس‌ها و رویدادها به جای ویکی‌بد از تعبیری به نام «مدیر ارشد» استفاده می‌شود.
• کسانی که درگیر ویکی‌پدیای فارسی هستند و به شکل مقطعی برای آن وقت می‌گذارند، حدود ۳۰۰۰ نفر هستند. هرچند تعداد افرادی که در روز بیشتر از ۲۰ ویرایش انجام می‌دهند حدود ۸۰ نفر هستند.
محسن سالک مدیر ارشد ویکی پدیا فارسی
بودجه ویکی‌پدیا از کجا تامین می‌شود؟
به گفته مدیر فارسی ویکی پدیا، ویکی‌پدیا دو نوع درآمد دارد. سالیانه یک بار اعلام می‌شود که کاربران می‌توانند کمک کنند. البته در ایران نمایش داده نمی‌شود چون اصلاً از ایران نمی‌شود کمک کرد. راه دیگر این است که برخی NGOهای خیریه وجود دارند که توسط دولت آمریکا تایید شده‌اند. شرکت‌ها می‌توانند بخشی از مالیات خود را به این NGOها اختصاص دهند.
او درباره بودجه ویکی پدیا فارسی می‌گوید: «به این دلیل که ویکی‌پدیای انگلیسی روی یک سرور مجزاست، و سایر ویکی‌پدیاها به زبان‌های دیگر، با هم روی یک سرور دیگر هستند. پس ویکی‌پدیای فارسی آنقدر در برابر ویکی‌پدیای انگلیسی کوچک است که هزینه خاصی برای نگهداری ندارد. هزینه نگهداری سرور از طریق بنیاد ویکی‌مدیا پرداخت می‌شود و اساساً سایر زبان‌ها در کنار هم نگهداری می‌شوند.»
چگونه ویکی‌پدیا فارسی اجازه فعالیت دارد؟
سوال مهم‌تر برای کاربران ایرانی این است که با وجود فیلترینگ اکثر شبکه‌های اجتماعی در ایران،چگونه ویکی پدیا فارسی در ایران مشغول به کار است؟
مدیر ویکی پدیا فارسی ادعا می‌کند تا کنون از کمیته فیلترینگ با آنها تماسی نگرفته شده و در این سال‌ها به آنها فشاری وارد نشده است. او می‌گوید: «در موارد بحث برانگیز، گروه‌هایی داریم که بحث می‌کنند. برای مثال به این می‌پردازند که نقل قول‌هایی که در یک وب سایت خاص می‌آید اساساً قابل تایید است یا خیر. یک صفحه منابع معتبر داریم. قوانین سخت‌گیرانه‌ای هم داریم. گاهی از دستمان هم در می‌رود و مقالات جهت‌دار هم منتشر می‌شود، اما باید کاربران بیایند و مشارکت کنند تا تعادل به وجود بیاید.»
آیا ویکی پدیا فارسی مطالب را سانسور می‌کند؟
موضوعی که به تازگی در میان کاربران توئیتر در گرفته این است که آیا ویکی پدیا فارسی مطالب را سانسور می‌کند؟ این بحث‌ها از زمانی داغ شد که نشست مدیران ویکی پدیا فارسی و مسئولان وزارت ارشاد با عنوان «نشست تخصصی کاربرد تکنیک‌های ویکی‌پدیا در ارتباطات» در دفتر مطالعات وزارت ارشاد برگزار شد.
در این نشست یکی از حاضران سوالی درباره چگونی حذف مطالب از ویکی پدیا پرسید که پاسخ شنید: «بگذارید این‌طوری بگوییم، این دوستانی که اینجا حضور دارند {مدیران ویکی پدیا} نقش وزارت ارشاد را در ویکی‌پدیا بازی می‌کنند. یعنی می‌توانند یک حساب کاربری را ببندند، یکی دیگر را باز کنند، اخطار بدهند، و غیره. اما آنها حتی از وزارت ارشاد هم قوی‌تر هستند. آنها کلید را در دست‌شان دارند. درست مثل وقتی که وزارت ارشاد از انتشار یک روزنامه خاص ممانعت به عمل می‌آورد، و بنابراین آن روزنامه به‌طور خودکار منتشر نمی‌شود.»
از آن زمان تا حالا کاربران زیادی نوک پیکان تیز انتقادهای خود را به سمت بنیانگذار و مدیر اصلی سایت ویکی پدیا برده‌اند. این دسته از کاربران می‌گویند زمانی که به صفحه یک موضوع حساس سیاسی یا اجتماعی مراجعه میکنیم، محتوای صفحه فارسی آن با صفحه انگلیسی آن به طور کامل تفاوت دارد.
«جیمی ویلز» در پاسخ به انتقادها و سوال‌های کاربران گفته که فعلا ترجیح می‌دهد اظهارنظری نکند و به دنبال اطلاعات بیشتر از این موضوع است.
منبع: https://blog.hubspot.com
