پنیر سنتی میهن ، پنیر لیقوان تبریز و جنجال « دستپخت »

پنیر سنتی میهن

پنیر سنتی میهن یکی از محصولات جدید شرکت میهن است که با استقبال خوبی رو به رو شده و این شرکت هدف‌گذاری کرده تا بخش بزرگی از بازار پنیر کشور را از آن خود کند. همچنین قرعه کشی میهن یکی دیگر از استراتژی‌های این برند است که فعلا موفق عمل کرده.

این برند اما در تبلیغ پنیر سنتی میهن یک اشتباه فاحش انجام داد که ممکن بود به از دست رفتن بازار این برند در حوزه پنیر  منجر شود. این جنجال از برنامه «دستپخت» شبکه اول که عموما سفارشی و تبلیغاتی است شروع شد و نزدیک بود به یک جنجال بزرگ تبدیل شود که مدیران آن برند مشهور خیلی زود دست به کار شدند و کار بیخ پیدا نکرد.

پنیر سنتی میهن

دستپخت جنجالی پنیر سنتی میهن

  1. هر هفته در روزهای شنبه و دوشنبه برنامه «دستپخت» از شبکه یک سیما در ساعت 19:30 پخش می‌شود و به معرفی دستورهای آشپزی متفاوت، مسابقات و… می‌پردازد. این برنامه که در «گروه اجتماعی» ساخته می‌شود حالا به یکی از درآمدزاترین برنامه‌های تلویزیون تبدیل شده که برندهای مختلف مواد غذایی به عنوان اسپانسر در آن شرکت می‌کنند.
  2. در ماه‌های گذشته دو برند «طبیعت» و «میهن» که هر دو برای یک هلدینگ هستند، جزو اسپانسرهای بزرگ برنامه «دستپخت» بودند و عموما دستورهای آشپزی این برنامه به معرفی یکی از محصولات این برندها ختم می‌شد.
  3. در یکی از قسمت‌های دستپخت، مجری این برنامه (سید وحید حسینی که چند اجرای پر حاشیه دیگر نیز داشته و اعتماد به نفس قابل توجه‌ای دارد)؛ صحبتی انجام داد که تبریزی‌ها را مکدر کرد. این مجری که می‌خواست پنیر سنتی «میهن» را تبلیغ کند، گفت: «قدیم‌ها یک پنیری بود که خیلی محبوب هم سن و سال‌های من بود که به آن پنیر لیقوان می‌گفتند. خیلی خوشمزه بود ولی یک ایرادی داشت. چون پنیر سنتی بود به روش غیر بهداشتی تولید می‌شد. از شیر پاستوریزه برای تولید آن استفاده نمی‌کردند و در نتیجه بهداشتی نبود و زود کپک می‌زد. برای افرادی که عاشق پنیر لیقوان هستند، شرکت میهن، پنیر سنتی تولید کرده که به آن پنیر سنتی در آب نمک می‌گوید. این پنیر همان خصوصیات پنیر لیقوان را دارد و چند تا ویژگی باحال هم دارد. ویژگی باحال اولش این است که این پنیر را از شیر پاستوریزه‌ای که از دامداری صنعتی استفاده می‌شود، تولید می‌کنند و….»

اعتراض تبریزی‌ها

پس از دست به دست شدن ویدئوی صحبت‌های « سید وحید حسینی»، تبریزی‌ها نسبت به این صحبت‌ها معترض شدند و عقیده داشتند که به سنت آن‌ها توهین شده است. برخی کاربران در شبکه‌های اجتماعی، ناراحتی خود نسبت به این موضوع را اعلام کردند و خبرگزاری‌های محلی تبریز و سپس مسئولان تبریز نیز پا به میدان گذاشتند. مغازه‌داران تبریزی نیز به نشانه اعتراض نوشته‌ای بر روی شیشه‌های خود چسابندند که محصولات آن شرکت را نمی‌آورند.

پننیر سنتی و پنیر سفید ایرانی میهن و پنیر لیقوان

مسئولان رسمی نیز درباره این موضوع صحبت کردند که آن‌ها را مرور می‌کنیم:

  1. نمایندگان مجلس:
    ماجرا به اندازه‌ای برای مردم آذربایجان شرقی مهم و حیثتی شد که سه نماینده این منطقه درباره این موضوع صحبت کردند. «روح الله متفکرآزاد» نماینده مردم تبریز و عضو هیات رئیسه مجلس در توئیتی نوشت: «طعم پنیر لیقوان محصول قرن‌ها تجربه زیست طبیعی مردمان سالم آذربایجان است. با توصیه یک مجری آشپزی نه تنها پنیر لیقوان حذف نمی‌شود، بلکه ممکن است محصولات شرکت مربوطه دیگر سر سفره ها نیاید. با اقتصاد بومی منطقه بازی تجاری نکنید.» احمد علیرضا بیگی دیگر نماینده مردم تبریز در مجلس نیز با توئیتی نوشت: «تخریب پنیر لیقوان قطعا تاثیری در میزان فروش آن نخواهد داشت، اما یقینا در میزان بینندگان برخی برنامه‌های تلویزیون و خریداران محصولات برند مذکور موثر خواهد بود. از صدا و سیما انتظار می رود با احساس مسئولیت بیشتر بر محتوای برنامه ها نظارت کند.» مهدی اسماعیلی نماینده مردم میانه در مجلس نیز گفت: «این گفتار نسنجیده و غیر اخلاقی و احتمالا هدفدار که متاسفانه شائبه تخریب یک برند معتبر و باکیفیت آذربایجانی را دربر دارد حاکی از غرض ورزی و عدم اطلاع دقیق ایشان از نحوه تهیه و تولید پنیر لیقوان می باشد.این موضوع باید توسط مراجع ذیصلاح سریعاً مورد رسیدگی قرار گیرد. بایستی نیت مجری و عوامل این برنامه مشخص و از عواقب بعدی جلوگیری به عمل آید.»
  1. مدیر صنایع کشاورزی سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی از پیگیری قضایی موضوع تخریب پنیر لیقوان در یک برنامه تلویزیونی از طریق مراجع قضایی و مدعی العموم خبر داد و گفت: «پیگیری لازم را تا حصول نتیجه، از طریق مراجع قضایی ادامه خواهیم داد.»
  2. معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز گفت: مجوزهای بهداشتی کارگاه‌های تولید پنیرهای سنتی آذربایجان از طریق معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی تبریز صادر می‌شود که آن را نیز روی محصولات خود درج می‌کنند. معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی تبریز نظارت کاملی بر کارگاه‌های تولید پنیرهای سنتی آذربایجان دارد. کارگاه‌های پنیر سنتی گوسفندی آذربایجان زیر نظر این معاونت به طور بهداشتی پنیر تولید می‌کنند. سال گذشته نیز صدا و سیما برنامه‌ای در خصوص آلوده بودن شیرهای آذربایجان پخش کرد، از صدا و سیما می‌خواهیم قبل از پخش برنامه‌ای در خصوص پنیر، با معاونت غذا و دارو در خصوص کارگاه‌های تولید پنیر سنتی صحبت کرده و حتی بازدید کنند.»

عقب نشینی آقای مجری

اگر روند فوق انتقادات فوق ادامه پیدا می‌کرد، ممکن بود برند «میهن» که این روزها هزینه شگفت انگیزی را برای تبلیغات صرف می‌کند با ضربه سهمگینی رو به رو شود. همین موضوع سبب شد تا مدیران این برند سریعا وارد شوند و ماجرا را جمع کنند. برند «میهن» جمعه هر هفته اقدام به پخش زنده قرعه‌کشی هفتگی سکه طلا خود می‌کند که «محمد سلوکی» مجری آن است. در برنامه این هفته؛ آقای مجری به روی خط آمد و گفت:

«قصد مجموعه برنامه دستپخت و مجموعه میهن قطعا این نبوده که پنیر لیقوان را تخریب کنند. نکته‌ای که گفتیم، اشاره داشت به زمان گذشته و خصوصیت تولید پنیر سنتی در آن زمان‌های دور. اگر هر کدام از مردم تبریز و آذری زبانان و هر کسی که از میهن و خصوصا من که گوینده این مطلب بودم، ناراحت شده، عذرخواهی می‌کنم. ماجرا این است که قصد جسارت نداشتم. در این برنامه گفتم خودم طرفدار این محصول محبوب هستم و مصرف‌کننده‌اش. اگر جسارت و دلخوری بوده قطعا من عذرخواهی می‌کنم. این نگاه، نگاه میهن نیست که بخواهیم این پنیر را با پنیر لیقوان مقایسه کنیم. ما قصدمان این بود یک محصول محبوب را معرفی کنیم. با این حال اگر دلخوری به وجود آمده، عذرخواهی می‌کنیم.»

او این ویدئو را نیز منتشر کرد:

پنیر لیقوان ثبت ملی می‌شود

و خبر آخر اینکه مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان‍‌ شرقی اعلام کرد: «محصول پنیر لیقوان به عنوان یکی از نمادهای مهم و اصلی لبنی آذربایجان، امسال ثبت ملی می‌شود.  ویژگی های مذکور زمینه‌ای است تا بتوان برند پنیر لیقوان را علاوه بر ثبت ملی در سطح جهانی نیز به ثبت برسانیم که به همین منظور میراث فرهنگی از سال گذشته در حال طی فرآیند ثبت پرونده پنیر لیقوان در فهرست آثار ملی است.»

پنیر لیقوان چگونه تولید می‌شود؟

طبق آمارها ۴۵ کارخانه پنیرسازی در لیقوان تبریز مشغول به کار هستند. خبرگزاری ایرنا نوشته: «پنیر لیقوان، مشهورترین پنیر سنتی آذربایجان است که در سراسر جهان به عنوان پنیر سفید آذربایجانی شناخته می‌شود؛ این پنیر شبه‌نرم بین سه تا دوازده ماه در آب‌نمک نگه داشته می‌شود تا برسد. این پنیر در روستای «لیقوان» واقع در دامنه شمالی سهند از توابع شهر تبریز ایران تهیه شده و تخمین زده می‌شود بیش از ۲۰۰ تولید کننده پنیر و ۶۵ هزار راس گوسفند که اغلب از نوع «قیزیل» هستند، در این روستا و روستاهای مجاور وجود داشته باشند. لیقوان سال‌هاست به نام تجاری مشهور در تولید پنیر تبدیل شده تا جایی که به صورت چمدانی به کشورهای آمریکا، کانادا، مالزی، ژاپن، آلمان و روسیه صادر می‌شود، کارگاه‌داران لیقوانی می گویند وجود گل‌ و گیاه‌های منحصربفرد در این منطقه و آب و هوای کوهستانی و البته خنکی هوا تأثیر مطلوبی بر شیردهی و کیفیت شیر گوسفندان دارد و به همین خاطر پنیر لیقوان نسبت به پنیر مناطق دیگر از کیفیت بالاتری برخوردار است و شاید بتوان پنیر لیقوان را یکی از بهترین پنیرهای ایران و جهان دانست که از شیر گوسفند نژاد قیزیل به دست آمده و به یک نام تجاری معتبر تبدیل شده است.»