اندازه‌گیری عملکرد سئو برای هر کسب‌وکاری ضرورت دارد. خوشبختانه اکنون دسترسی بسیار مناسبی به ابزارهای قدرتمند و کارآمد سئو وجود دارد، ابزارهای رایگان و غیررایگانی که به ما در درک عملکرد سئو در وب‌سایت‌هایمان کمک می‌کنند. اما با کمک این ابزارها چه شاخص‌هایی باید اندازه‌گیری شوند؟ اکنون می‌خواهیم به این شاخص‌ها بپردازیم.

چگونه به ارزیابی سئو بپردازیم: سه سوالی که پرسیدن آنها ضرورت دارد

به طور معمول، اندازه‌گیری عملکرد بدون فکر و برنامه‌ریزی، موفقیت‌آمیز نیست. در این ارتباط باید به سه سوال اصلی پاسخ داده شود تا مسیر اصلی شما برای اندازه‌گیری عملکرد سئو مشخص گردد:

قادر به اندازه‌گیری عملکرد برای چه مواردی هستیم؟

در حال حاضر هزاران شاخص متفاوت وجود دارند که شما می‌توانید برای اندازه‌گیری آنها تلاش کنید، اما تنها مجموعه محدودی از آنها هستند که شما قادر به اندازه‌گیری‌شان هستید.

برای مثال، اگر در یکی از شرکت‌های گروه Fortune 500 کار می‌کنید، ممکن است اطلاعاتی در مورد دسترسی به مشتریان، تستA/B ، سهم بازار، درآمد و شاخص‌های بسیار دیگری داشته باشید.

با این اوصاف، اگر شما در حال انجام سئو برای کسب‌وکار کوچکی هستید که تنها بر یک فروشگاه خرده‌فروشی کوچک با یک وب‌سایت تجارت الکترونیک متمرکز است، به احتمال زیاد تنها بر حس ششم خود برای تصمیم‌گیری متکی هستید و با وجود تاثیرگذاری این حس ششم، این موضوع قابل اندازه‌گیری نیست.

چه چیزهایی برای رئیس یا شرکت من اهمیت دارند؟

شما باید رئیس خود را راضی نگه دارید. شاید اهداف درآمدی وجود داشته باشند که باید در هر فصل از سال به آن دست پیدا کنید یا شاید رئیس شما بیشتر بر ترافیک سایت متمرکز باشد یا حتی جایگاه میانگینی که در گوگل دارید را مورد توجه قرار دهد. ممکن است وی تنها از شما توقع داشته باشد که نام شرکت در جایگاه اول قرار گیرد.

بعضی از این شاخص‌ها منطقی هستند و بعضی دیگر تا حدی غیرمنطقی محسوب می‌شوند. در نهایت شما باید به اندازه‌گیری چیزهایی بپردازید که رئیس یا مشتری شما را راضی می‌کنند. از این اطمینان پیدا کنید که می‌دانید موفقیت از نگاه آن‌ها به چه صورتی تعبیر می‌شود.

قادر به کنترل چه چیزهایی هستیم؟

ممکن است ترجیح دهید که چیزهایی که در کنترل شما نیست را اندازه‌گیری نکنید. برای مثال، اگر شما دسترسی به تغییر محتوا در وب‌سایت خود ندارید (شاید خنده‌دار به نظر برسد، اما در بعضی موارد این موضوع رخ می‌دهد)، یا نمی‌توانید بخش IT خود را مجبور به تغییراتی بکنید که می‌خواهید، در این شرایط نباید به اندازه‌گیری چیزهایی بپردازید که به عناصر خارج از احاطه شما مربوط می‌شوند.

در یک فضای آرمانی، شما می‌توانید به ایجاد تغییرات در حوزه‌های مختلف بپردازید. اما در واقعیت برای موضوعات مختلف محدودیت‌های زیادی وجود دارد. به اندازه‌گیری عملکرد در حوزه‌هایی که قادر به تاثیرگذاری در آن‌ها نیستید، نپردازید.

پس از اینکه به این سوالات پاسخ داده‌اید، اکنون زمان اندازه‌گیری رسیده است. در این قسمت به معرفی چهار حوزه‌ کلیدی می‌پردازیم که شما باید برای ارزیابی سئوی خود به اندازه‌گیری آنها بپردازید.

1. ترافیک سئو

باید به رهگیری میزان و روند ترافیک (بازدید) ناشی از منابع سئو در وب‌سایت خود بپردازید. ممکن است بخواهید تنها به رهگیری ترافیک ارگانیک گوگل مبادرت کنید، یا بخواهید به دنبال کردن موتورهای جستجوی دیگر یا ترافیک ارگانیک به صورت کلی بپردازید.

افراد زیادی دستیابی به سهم مشخصی از ترافیک وب‌سایت در قالب ترافیک ارگانیک را دنبال می‌کنند، اما از نگاه ما این شاخص به واسطه دلایل مختلفی عملکرد ناقصی دارد، برای مثال هر نوسانی در فعالیت‌های تبلیغاتی می‌تواند منجر به ناکارآمدی این شاخص شود.

در این شرایط پیشنها می‌کنیم که به رهگیری ترافیک در بخش‌های مشخصی از سایت خود بپردازید، این بخش‌های می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• صفحات اصلی؛
• صفحات دسته‌بندی؛
• صفحات حاوی اطلاعات خاص یا صفحات محصول؛
• بلاگ یا صفحات خبری.

این به شما کمک می‌کند تا به صورت موثرتری به تعیین تاثیر تلاش‌های مختلف بر عملکرد و موفقیت سایت خود بپردازید.

2. موقعیت یا رتبه‌بندی سئو

بسیاری از متخصصان حوزه سئو از گزارش‌های رتبه‌بندی متنفر هستند. آنها معتقدند که رتبه‌بندی شاخصی بسیار ناقص محسوب می‌شود.

این موضوع عموماً حقیقت دارد. با شخصی‌سازی، محلی‌سازی، ویژگی‌های متنوع جستجو (نظیر اسنیپت یا پاسخ‌های ویژه، پنل‌های و گراف ‌های دانش) و متغیرهای بی‌شمار دیگر موثر بر نتایج صفحات جستجو، بیان این که شما در یک عبارت جایگاه اول را دارید، معنای اندکی دارد.

در عوض ما به مشتریان خود پیشنهاد می‌کنیم که به سراغ روندها بروند:

• کلمات کلیدی را دسته‌بندی کنید و آنها را در دوره طولانی مدت دنبال کنید. به جایگاه متوسط این کلمات کلیدی در گذر زمان دقت کنید.
• رتبه حقیقی نتایج را اندازه‌گیری کنید (در جایگاه 1 ارگانیک قرار دارید، اما در واقع با در نظر گرفتن تبلیغات کلیکی (PPC) و فهرست‌های محلی (Local Listings) در جایگاه هفتم قرار می‌گیرید).
• صفحه‌ای که با یک کلمه کلیدی در رتبه‌بندی قرار می‌گیرد را دنبال کنید. آیا این صفحه عملکرد یکسانی دارد یا دچار نوسان می‌شود؟ این موضوع می‌تواند رقابت داخلی برای یک عبارت نشان دهد. آیا این صفحه رتبه‌بندی مناسبی برای یک گروه یا دسته‌بندی مشخصی از کلمات کلیدی دارد؟ این موضوع می‌‌تواند نشان از عملکرد مناسب شما در این صفحه داشته باشید، چیزی که می‌توانید در حوزه‌های دیگری از سایت خود پیاده کنید.

3. مشارکت مشتری

این عنصر، موضوع بسیار دشواری برای رهگیری محسوب می‌شود، زیرا می‌تواند شامل مسائل مختلف زیادی باشد.

در نهایت، چیزی که می‌خواهید متوجه شوید این است: زمانی که یک بیننده به سایت شما اضافه می‌شود، آیا به انجام کاری می‌پردازد؟ این اقدامی که از جانب مشتری صورت می‌گیرد می‌تواند بسته به نوع سایت متفاوت باشد.

یک سایت می‌تواند مشتری را مجاب کند که در صفحات آن به گردش بپردازد و به خواندن صفحات زیادی مشغول شود، در این حالت صرف زمان زیاد در سایت و مشاهده صفحات زیاد در هر بازدید، ایده‌آل محسوب می‌شود.

سایت دیگری می‌تواند از مشتری انجام یک خرید را طلب کند، در این حالت هدایت و مراجعت به فروش (funnel and progression to sale) ایده‎‌آل است.

در عین حال یک سایت دیگر می‌تواند از مشتری بخواهد که به تکمیل یک فرم اولیه بپردازد، در این حالت تکمیل فرم ایده‌آل است و این موضوع باید شامل گام‌های کوتاهی باشد و شاید بهتر باشد شامل فرآیندی پیچیده نباشد و با زمان کوتاهی در سایت به پایان برسد.

بعضی از سایت‌ها مشتریان وفادار را ترجیح می‌دهند و بعضی دیگر مشتریان جدید می‌خواهند. بیشتر سایت‌ها نیز ترکیبی مناسب از این دو گروه را ترجیح می‌دهند. اغلب اوقات یک شاخص کلیدی تعداد مشتریان جدیدی است که فعالیت سئو ایجاد می‌کند.

با وجود این که شاخص‌های مشارکت تنوع زیادی دارند، یکی از عناصر کلیدی در اندازه‌گیری موفقیت سئو محسوب می‌شوند و باید به عنوان بخشی از اهداف کلی شما در نظر گرفته شوند.

4. درآمد یا فروش ایجاد شده

در نهایت، ما به چیزی می‌رسیم که بیشترین اهمیت را برای بیشتر سایت‌ها دارد. این موضوع به طور قطع بحث درآمد است. این موضوع می‌تواند به صورت فروش تکمیل شده باشد یا می‌تواند از منظر خلق موقعیت فروش باکیفیت مورد بررسی قرار گیرد.

رهگیری درآمد کار بسیار آسانی است، اما جایی که بیشتر افراد دچار مشکل هستند، رهگیری موقعیت فروش محسوب می‌شود. چیزی که توصیه می‌شود، راه‌اندازی یک سیستم رهگیری موقعیت‌های فروش (Lead Tracking Systmes) است. زمانی که به یک موقعیت فروش می‎‌رسیم، اولین کاری که باید صورت گیرد دسته‌بندی آن است و برای این کار بهتر است از سیستم امتیازدهی شبیه زیر استفاده شود:

با دسته‌بندی موقعیت‌های فروش، تیم سئو می‌تواند تعداد سرنخ در موقعیت‌های فروشی که هر هفته ایجاد می‌شود را شناسایی کند و سپس این شاخص، به شاخصی پایدار بدل می‌شود که می‌تواند روند آن مورد بررسی و رهگیری قرار گیرد.

نتیجه گیری

این چهار شاخص کلیدی سئو تنها نقطه شروع کار هستند و هر کدام اهمیت بسیار زیادی دارند. با این حال روش‌های بسیار زیادی برای ارزیابی سئو وجود دارند. بنابراین اگر شما برای اندازه‌گیری موفقیت سئوی خود اقداماتی را پیش‌بینی نکرده‌اید، صبر کردن دیگر جایز نیست. از همین امروز شروع کنید!